آگالاکسی یا شیربری (قطع شیر) یک بیماری شایع و واگیردار در گوسفند و بز است که توسط باکتری “مایکوپلاسما آگالاکتیه” ایجاد میشود و ضایعات آن در پستان، چشم و مفاصل دام ظاهر می گردد. بز و گوسفند تنها دامهای حساس در برابر باکتری عامل بیماری هستند و سایر دامها در شرایط طبیعی نسبت به عامل آگالاکسی مقاومت دارند.
میزان تلفات 30-10 درصد است ولی تعداد زیادی دام به این علت که غده پستانی در آنها آسیب دیده و برای همیشه غیرقابل استفاده میگردند، از گله حذف می شوند. پس از ورود میکروب به بدن ، باکتری وارد گردش خون می شود و ایجاد سپتی سمی می کند.2 تا 3 روز بعد میکروب عامل بیماری از جریان خون خارج و در اندامهای مختلف به ویژه پستان، چشم و مفاصل موضع گرفته و باعث بروز علائم بیماری می شود. این بیماری در هر سنی بروز می کند و جنس هم در ابتلا به بیماری دخالتی ندارد.
انتقال و انتشار :
انتشار بیماری از طریق پخش ترشحات بدن بخصوص شیر و ترشحات چشم در محیط دامداری یا طویله می باشد و به دلیل اینکه دفع باکتری از شیر تا چند ماه بعد از بهبود ممکن است ادامه یابد بنابراین بیماری نه تنها توسط دام بیمار بلکه توسط دام بهبود یافته نیز می تواند انتقال یابد. و همچنین از طریق تماس مستقیم دام ها یا از طریق دست دوشندگان شیر نیز می تواند انتقال یابد.
علائم بیماری:
- اولین علامت بیماری تب شدید است که دوام چندانی ندارد.
- بی اشتهایی و بی قراری
- ترشح شیر در ابتدا کاهش می یابد و ترشحات چرکی از پستان خارج می شود و نهایتا به علت فیبروز غده پستانی شیر بطور کامل قطع می گردد. در صورت عدم درمان بافت پستان از بین می رود.
- تورم چشم همراه با ریزش ترشحات مخاطی و ترس از نور. حضور باکتری در چشم در نهایت می تواند سفیدی قرنیه چشم و کوری دام را سبب می گردد.
- درگیری مفاصل که منجر به اشکال در حرکت دام و لنگش می شود.(گاهی تورم مفاصل شدید و دردناک و گاهی خفیف و غیر اشکار می باشد)
- سقط جنین در میش ها و بزهای آبستن ممکن است اتفاق بیافتد که از مهمترین عوارض این بیمای به شمار می رود.
دوره این بیماری ممکن است یک تا چندماه طول بکشد.
پیشگیری:
- واکسیناسیون : انجام به موقع واکسیناسیون مهمترین و موثرترین شیوه ی پیشگیری این بیماری است. به دلیل استعداد دامهای جوان در ابتلا به این بیماری ، بهترین زمان تجویز واکسن 3 ماهگی است. این واکسن معمولا 2 بار و به فاصله دو هفته ، از راه زیرجلدی و به میزان یک میلی لیتر تزریق می گردد. مدت زمان ایمنی شش ماه است و دوبار در سال باید انجام شود. این واکسن برای میش های آبستن 2 ماه قبل از زایش توصیه شده است.
