- Heat Stress in Dairy calves
- تنش گرمایی در گوساله های شیری
توضیحات
گوساله ها تلاش می کنند بدون در نظر گرفتن دمای خارج، دمای بدن را ثابت نگه دارند و در یک محدوده دمایی خاص – منطقه حرارتی خنثی – گوساله ها می توانند این کار را بدون صرف انرژی اضافی انجام دهند. مرزهای ناحیه حرارتی خنثی ثابت نیستند و تنها با دمای خارج تعیین نمی شوند. تحت تأثیر درجه حرارت موثر محیطی که گوساله تجربه می کند، به حرکت هوا، رطوبت، پوشش مو، نور خورشید، بستر و مصرف خوراک بستگی دارد. بسیاری از این عوامل می توانند تحت تأثیر مکان و محیطی قرار بگیرند که گوساله در آن قرارگرفته است. هر یک از این عوامل بر تنظیم دما تأثیر می گذارد و ممکن است تأثیر آن در تابستان و زمستان متفاوت باشد.
وقتی به اثرات محیط روی گوساله ها می اندیشیم، استرس سرماخوردگی بیشتر مورد توجه قرار می گیرد، خصوصاً در آب و هوای معتدل. با این وجود، افزایش دمای تابستان، آفتاب گرم و رطوبت زیاد می تواند باعث ایجاد تنش گرمایی در گوساله ها و تلیسه ها شود دقیقاً مانند گله شیرده. اگر این عوامل در مناطقی که نزدیک به خط استوا هستند، ممکن است بسیاری ا ماه های سال بر روی گوساله هاتأثیر بگذارند. کاهش مصرف خوراک و افزایش نیاز به انرژی نگهداری همراه با کاهش ایمنی می تواند منجر به رشد ضعیف، حساسیت بیشتر به بیماری و در موارد شدید مرگ شود.
خیلی داغ چقدر است؟
در مقایسه با حیوانات بالغ، گوساله ها به دلیل سطح زیاد نسبت به وزن بدن و همچنین به دلیل مقدار بسیار کمتری از تولید گرما، بهتر می توانند با هوای گرم کنار بیایند. بدیهی است که گاوها به دلیل هضم مواد غذایی فیبری و فعالیت متابولیکی بالاتر به علت تولید بالای شیر، مقدار بیشتری گرما تولید می کنند.
در یک مطالعه از گوساله های جوان هلشتاین که برای یک دوره آزمایشی 10 تا 11 ساعته تحت دماهای مختلف قرار گرفتند، تولید حرارت در دمای بین 15 تا 29 درجه با رطوبت نسبی 50% کم و نسبتاً ثابت بود. با نزدیک شدن دما به 24 درجه، تولید گرما افزایش یافت. دفع تنفسی آب با افزایش دما از 20 درجه افزایش یافت و دفع تبخیری آب با رسیدن دما به 24 درجه شروع به افزایش می کند. در مطالعه دیگری که گوساله ها به مدت 7 ساعت در معرض دمای تیمار قرار گرفتند، تا زمانی که دما به 32 درجه با 60 درصد رطوبت نسبی نزدیک نشد، علائم تنش گرمایی مشاهده نگردید.
اطلاعات جدیدتر در مورد پاسخ گوساله به تنش گرمایی در یک محیط کنترل شده در دسترس نیست. با این حال، مشاهده عملکرد گوساله در ماه های تابستان نشان می دهد که با افزایش میانگین دمای هچ در طول 2 ماه اول زندگی گوساله از 6- به 26 درجه افزایش وزن متوسط روزانه کاهش یافت و نشان می دهد که وقتی دمای حد پایین روزانه در جایگاه گوساله به 25 درجه برسد ممکن است گوساله ها نتوانند گرمای انباشته شده را پراکنده کنند. در یک مطالعه اثرات فصل را در نظر گرفت، میانگین افزایش وزن روزانه گوساله ها قبل از شیرگیری در ژوئن کمترین بود ( 625 گرم در روز )، در دسامبر متوسط ( 675 گرم در روز ) و گوساله های سپتامبر و مارس بیشترین رشد در روز را داشتند ( به ترتیب 697 و688 گرم در روز ). گوساله ها در این مطالعه با 450 گرم پودر جایگزین شیر در روز با پروتئین و چربی 20% تغذیه شدند. در یک مطالعه میدانی، همچنین دریافتند که گوساله هایی که در تابستان و پاییز متولد می شوند، نسبت به گوساله هایی که در سایر اوقات سال متولد می شوند، با انواع مختلفی از جایگاه، به طور قابل توجهی افزایش وزن کمتری دارند.
به نظر می رسد که گوساله ها، مانند گاوها، هنگام کاهش دما در طول شب تنش کمتری دارند. دوره های بدون خنک کننده شبانه فرصتی برای دفع گرمای جمع شده بدن ایجاد نمی کنند. مصرف استارتر کاهش می یابد و انرژی مورد نیاز برای تنظیم درجه حرارت بدن افزایش می یابد ( هزینه نگهداری)، بنابراین بازده خوراک کاهش می یابد و ممکن است در اثر فشار گرمایی افزایش وزن کاهش یابد. توسعه شکمبه ممکن است با کاهش مصرف استارتر کاهش یابد و منجر به انتقال دشوارتر و کاهش رشد پس از قطع شیر شود. علاوه بر این، اگر انرژی به سمت خنک کردن بدن هدایت شود، ایمنی نیز به خطر می افتد. وقتی گوساله ها دچار تنش گرمایی می شوند، دمای بدن افزایش می یابد و اگر تقریباً به 42 درجه برسد گوساله ها در اثر گرمازدگی می میرند.
راهکارهایی برای کمک به گوساله ها در تنش گرمایی
سایه فراهم کنید
مطالعات نشان داده که ایجاد سایه باعث کاهش دمای داخل هچ ها و کاهش دمای بدن گوساله ونرخ تنفس می شود. در یک مطالعه، استفاده از سایه بان پارچه ای 80% که حدود 2/1 متر بالاتر از هچ ها قرار داشت، درجه حرارت داخل هچ را از 28 به 27 درجه اندازه گیری شده در 3 بعد از ظهر کاهش داد و دمای بدن گوساله را در حدود 0.5 درجه فارنهایت کاهش داد. این مطالعه در سال بعد برای مشاهده رشد گوساله تکرار شد. دما معتدل تر بود ( 24.6 و23.4 درجه در داخل هچ ها در ساعت 3 بعد از ظهر)، اما سایه باعث کاهش 4 درجه فارنهایت درجه حرارت داخل هچ شد. این دما در حد پایین دمایی است که انتظار می رود باعث تنش گرمایی شود و در این مطالعه هیچ اطلاعاتی در مورد مدت زمان هوای گرم ارئه نشده است. گوساله هایی که در هچ های سایه دار هستند، استارتر کمتری مصرف می کردند و تمایل به افزایش میانگین افزایش وزن نسبت به گوساله های بدون سایه داشتند، اما بازده خوراک برای گوساله های هچ های سایه دار بیشتر بود.
در مطالعه ای، استفاده از سایه بان پارچه ای 80% که حدود 1 متر بالاتر از هچ های پلاستیکی قرار داشت، درجه حرارت داخل هچ را در ساعت سه بعد از ظهر از 6/31 به 4/29 درجه رسانید. دمای مقعد گوساله ها در هچ های سایه دار به طور قابل توجهی پایین تر نبود، اما با سرعت کمتری نسبت به گوساله های بدون سایه افزایش پیداکرد. دمای پوست گوساله های تحت سایه 4 درجه فارنهایت کمتر از گوساله های بدون سایه بود. نرخ تنفس همه گوساله ها با افزایش دما از 26 درجه افزایش می یابد، اما وقتی در 3 بعد از ظهراندازه گیری می شود، تعداد تنفس در گوساله هایی که در هچ های سایه دار قرار گرفته اند 10 تنفس در دقیقه کمتر از گوساله ها در هچ های بدون سایه بود.
نشات داده شده است که درجه حرارت هوای داخل هچ های چوبی نسبت به پلاستیکی پلی اتیلن در تابستان کمتر است. ایجاد سایه روی هچ های پلی اتیلن ( تور پلاستیکی آبی رنگ که 2 متر بالاتر از هچ قرار دارد) باعث کاهش دمای هوای داخلی در مقایسه با عدم سایه می شود، اما هچ های پلاستیکی سایه دار به اندازه هچ های چوبی در یک مطالعه خنک نبودند. در این مطالعه دما در وسط هچ 5/25 درجه برای هچ های چوبی، 6/26 درجه برای هچ های پلاستیکی دارای سایه و 7/27 درجه برای هچ های پلاستیکی بدون سایه بود.
سایه ممکن است توسط سقف جامد، پارچه سایه دار 80% یا با انتقال هچ ها به منطقه ای که توسط درختان سایه دار شده است، فراهم شود. ممکن است گوساله هایی که در هچ نگه داشته می شوند در مقایسه با گوساله هایی که قادر به انتخاب مکان خوابیدن هستند بیشتر در معرض خطر تنش گرمایی قرار بگیرند. تهییه جایگاه در جلوی هچ به گوساله ها آزادی بیشتری در انتخاب یک مکان راحت می دهد.
گوساله هایی که در جایگاه هایی با سقف های جامد نگهداری می شوند دارای سایه داخلی هستند اما بسته به نوع چیدمان، بعضی از جایگاه ها ممکن است نسبت به سایرین نور مستقیم خورشید را بیشتر تجربه کنند، اگر گوساله ها توانایی خارج شدن از نور مستقیم خورشید را ندارند، پرده های سایه دار می توانند تا حدی این موضوع را بهبود دهند. در جایگاه های سبک گلخانه ای مشخص شده است که پلاستیک شفافی که با پارچه سایه دار یا پلاستیک سفید پوشانده شده است به همان اندازه در جلوگیری از تابش خورشید موثر است.
هوای بیشتری را جابجا کنید
جایگاه گوساله باید به گونه ای قرار گیرد که از بادهای غالب استفاده کند و حتی المقدور دهانه هایی برای استفاده از حرکت طبیعی هوا در خود داشته باشد. به طور معمول، ساختمان های روباز باید رو به جنوب شرقی داشته باشند. برای افزایش حداکثر حرکت هوا و به حداقل رساندن حرارت خورشیدی، ممکن است در تابستان هچ به سمت شرق برگردانده شوند. قرار دادن هچ ها به فاصله 2/1 متر و 3 متر بین ردیف ها باعث گردش آزادنه هوا می شود، تماس گوساله با گوساله را از بین می برد و دسترسی آسان برای تغذیه و تمیز کردن را فراهم می کند.
با باز شدن دریچه های هچ ها و قرار دادن یک بلوک در زیر دیواره پشتی، حرکت هوا را می توان تقویت کرد ( حتماً این شکاف را ایجاد کنید زیرا بستر در داخل هچ جمع می شود). قرار دادن یک بلوک بتونی در زیر دیواره پشتی کلبه ها ( ارتفاع بلوک ها 20 سانتیمتر بود) باعث کاهش دما و سطح دی اکسید کربن در داخل هچ و کاهش نرخ تنفس گوساله می شود. دمای داخل هچ ها نسبت به دمای خارج برای هچ هایی که در زیر آنها بلوک قرار داده شده بود کمی پایین تر بود، در حالی که عکس این قضیه در مورد هچ هایی بود که در زیر آنها بلوک قرار داده نشده بود.تحقیقات دیگر نشان داد که تعداد باکتری های موجود در هوا در هچ هایی که قسمت پشتی آنها حدود 4 سانتیمتر از زمین فاصله داشتند در مقایسه با هچ هایی که بر سطح زمین بودند، کمتر است. این احتمالاً به دلیل افزایش جریان هوا بوده است.
اثر فن ها را برای خنک کردن گوساله هایی که در یک جایگاه تهویه طبیعی با دیواره های پرداه ای، خرپشته پوشیده شده و اتاقک های ساخته شده با توری فلزی قرار گرفته اند، ارزیابی کردند. فن ها بین ساعت 8 صبح تا 5 عصر فعال بودند که باعث بهبود افزایش وزن روزانه 23% و بازدهی خوراک 20% نسبت به گوساله هایی می شود که فن نداشتند اما مقادیر مشابه شیر و استارتر مصرف کردند ( مانگین افزایش وزن روزانه 405 و 495 گرم در روز و کارایی 0.385 و 0.466 به ترتیب برای گوساله هایی که توسط فن خنک نشده یا خنک شدند). نرخ تنفس در گوساله های خنک شده توسط فن نیز کمتر بود. در طول آزمایش دمای جایگاه به طور متوسط در حدود22.2 درجه ( دامنه 8 تا 37 درجه ) بود.
بسته به تاسیسات، تنظیم مداوم ممکن است لازم باشد تا تهویه هوا به میزان کافی انجام شود زیرا تغییرات آب و هوا اتفاق می افتد و کنترل خودکار می تواند بسیار مفید باشد.جایگاه های نوع گلخانه ای با پوشش های شفاف نسبت به جایگاه هایی با سقف چوبی یا مات به تنظیم بیشتری نیاز دارند. هنگامی که دما به 24 درجه رسید، دیوارهای جانبی پرداه ای در جایگاه گوساله باید کاملاً باز شوند
آب زیادی ارائه دهید
وقتی گوساله ها سعی در حفظ دمای بدن خود دارند، با افزایش تنفس و خنک کننده تبخیری (تعریق) آب دفع می شود. در حالی که می دانیم گوساله ها برای جبران مجدد آب از دست رفته در خنک کردن خود نیاز به افزایش مصرف آب دارند، اطلاعات کمی در دسترس است که بتواند دقیقاً میزان آب مورد نیاز را با افزایش دما تخمین بزند.
میزان مصرف استارتر، دمای محیط و مقدار جایگزین شیر مصرفی سه عامل م
هم در پیش بینی مصرف آب بود. در حالی که میزان مصرف استارتر 60% تغییر در مصرف آب را تشکیل می دهد، این مطالعه نشان داد که گوساله ها با افزایش حداکثر دمای روزانه، مصرف آب را به طور تصاعدی افزایش می دهند. بعلاوه، وقتی دما از 25 درجه فراتر رفت، مصرف آب مستقل از میزان مصرف استارترآنها افزایش یافت. گوساله ها استارتر می خوردند یا نه، در هوای گرم باید به آب دسترسی داشته باشند. علاوه بر این، ممکن است بسیار مهم باشد که هر گوساله را به آب آشنا کنید تا مطمعن شوید که آنها متوجه وجود آب هستند.
اگرچه توصیه می شود از روز اول یا دوم تولد آب برای گوساله ها تأمین شودف اما بررسی ها نشان داد که به گوساله ها در سن 3 تا 15 روزگی برای اولین بار آب داده شده است. گوساله های کمتر از 2 هفته بیشتر در معرض اسهال هستند که می تواند منجر به کم آبی سریع شود. اگر گوساله ها اسهال داشته باشند و آب دسترسی نداشته باشد، در برابر تنش گرمایی بسیار آسیب پذیر هستند. باز هم، این اهمیت تأمین آب برای گوساله ها در هفته اول زندگی تأکید می کند. در اسهال گوساله ها، استفاده سریع و تهاجمی از مایع درمانی به ویژه در هوای گرم بسیار مهم است. در اولین نشانه اسهال الکترولیت ها را تغذیه کنید تا از کم آبی بدن گوساله ها جلوگیری شود. در تابستان نیز ممکن است لازم باشد سطل های آب بیشتر پر شود ( یا آنها را به اندازه بزرگتری تغییر دهید)، به خصوص برای گوساله هایی که از شیر گرفته می شوند و آنهایی که اخیراً از شیر گرفته شده اند.
همچنین شواهدی وجود دارد که وجود آب در مقابل گوساله ها می تواند باعث بهبود عملکرد شود. در یک مطالعه، گوساله ها به طور یکسان تغذیه و مدیریت شدند، به غیر از دفعات شستشوی سطل های آب، که هر روز، هفتگی یا هر دو هفته انجام می شد. تمام سطل های آب پر نگه داشته شده و در صورت آلودگی به کود پاک می شدند. گوساله هایی که روزرانه سطل آنها شستشو می شد، روزانه 697 گرم قبالاز شیرگیری افزایش وزن داشتند، در حالی که برای گوساله هایی که هفته ای سطل آنها شسته شد، 666 گرم در روز و برای سطل هایی که هر 14 روز شسته می شوند، 630 گرم در روز است. علاوه بر این، گوساله هایی که سطل آب آنها هر دوهفته شستشو می شد، نسبت به گوساله هایی که سطل انها روزانه یا هفتگی شسته می شد، به درمان های بیشتری برای بیماری ها نیاز داشتند. تأثیر شستشوی سطل ها در فصول سال یکسان بود.
استنارتر را تازه نگه دارید
گوساله ها به طور طبیعی تمایل دارند در دوره های تنش گرمایی استارتر کمتری بخورند. این بدان معنی است که تلاش برای تشویق مصرف استارتر اهمیت بیشتری پیدا می کند. در هر بار تغذیه فقط میزان کمی استارتر فراهم کنید تا زمانی که گوساله ها شروع به خوردن استارتر کنند. استارتر خورده نشده را برداشته و خوراک مرطوب یا کپک زده را روزانه تمیز کنید تا طراوت را حفظ کند. جداسازی بین سطل استارتر و سطل آب می تواند با محدود کردن میزان انتقال بین دو سطل، به تازه ماندن استارتر کمک کند.
بسترهای غیر آلی استفاده کنید
بسترهای غیر آلی توسط برخی از پرورش دهندگان گوساله ترجیح داده می شود زیرا به جای اینک
ه گرما در آن ذخیره شود، با جذب گرمای بدن و دفع ان باعث خنک شدن گوساله ها می شود. گوساله هایی که در جایگاه با تهویه طبیعی نگهداری می شدند و بستر کاه داشتند، میانگین افزایش روزانه بیشتری داشتند (6 گرم در روز) نسبت به گوساله هایی که بستر ماسه داشتند و یا در سالن یا در هچ ها نگهداری می شدند. صرف نظر از ماده ای که برای بستر استفاده می شود، اولویت باید تهیه یک منطقه خشک و تمیز برای استراحت گوساله ها باشد.
فعالیت های مرتبط با گوساله را صبح ها انجام دهید
مانند سایر گروه های گاو، کار با گوساله ها در صبح عاقلانه است تا فعالیت های تنش زا مانند شاخ سوزی، واکسیناسیون، حرکت هچ یا حمل و نقل هنگامی که هم دمای بدن گوساله ها و هم دمای محیط در کمتریتن حد خود باشد انجام شود.
تغذیه بیشتر با جایگزین شیر را در نظر بگیرید
شواهد قابل توجهی وجود دارد که نشان می دهد اکثر گوساله های هلشتاین فقط بر اساس نیاز نگهداری با وزن بدن معمول، باید بیش از 450 گرم پودر شیر خشک در روز تغذیه کنند. تنش سرمایی بیش از تنش گرمایی مورد توجه قرار می گیرد، اما با کاهش درجه حرارت، گوساله ها غالباً مقدار مصرف استارتر را افزایش می دهند تا به تأمین نیازهای بیشتر انرژی آنها کمک کند (این امر خصوصاً برای گوساله های بزرگتر از 3 هفتگی صدق می کند ). بنابراین، در یک دوره هوای سرد، گوساله هایی که شروع به خوردن استارتر کرده اند، اغلب می توانند باخوردن استارتر بیشتر نیازهای انرژی خود را تأمین کنند، بااین وجود در هنگام تنش گرمایی، مصرف استارتر متوقف می شود یا کاهش می یابد، و گوساله ها به انرژی کمتری دسترسی دارند تا از افزایش نیازهای نگهداری آنها پشتیبانی کنند. به طور کلی، بعید به نظر می رسد که گوساله های سالم از نوشیدن شیر امتناع کنند، بنابراین این فرصت وجود دارد که با افزایش مقدار خوراک مایع ارائه شده مقدار انرژی شده به گوساله ها افزایش یابد.
در این مرحله، اطلاعات کمی وجود دارد که نشان دهد چه مقدار جایگزین شیر برای کمک به گوساله هادر مقابله با تنش گرمایی اضافه شود. برای پرورش گاوهای گوشتی نیاز به انرژی بر اساس سازگاری با محیط با استفاده از میانگین دمای روزانه نسبت به 30 روز گذشته تنظیم می شود و تنظیمات اضافی نیز برای انعکاس افزایش نیازهای انرژی نگهداری به دلیل تنش گرمایی کوتاه مدت انجام می شود. از شدت نفس نفس زدن برای نشان دادن تنش گرمایی کوتاه مدت استفاده می شود و نیاز به انرژی نگهداری در مواردی که گاوها نفس نفس زدن سریع و کم عمق دارند 7 % افزایش می یابد یا زمانیکه نفس نفس زدن با دهان بازی انجام می شود 11 تا 25 % افزایش می یابد. مدل های پیشرفته تری ساخته شده اند، اما برای گوساله های شیری معتبر نبوده اند.
مقایسات نتایج آزمایش ها در همان مرکز تحقیقاتی با گوساله هایی با مصرف شیر خشک مشابه در تابستان و زمستان نکات جالبی را نشان داد. در آزمایش اول گوساله ها در جایگاهی با دمای 2.6- و برای آزمایش دوم در جایگاهی با دمای 24 درجه قرار داشتند. گوساله ها در آزمایش زمستانی پودر شیر خشک به میزان 450، 560، 675 گرم در روز مصرف کردند، در 42 روزگی از شیر گرفته شدند و در بستر خاک اره و کاه بودند. گوساله ها در تابستان همان شیر خشک را به میزان 450، 675 گرم در روز خوردند ودر 42 روزگی در بستر کاه از شیر گرفته شدند. در زمستان متوسط افزایش وزن روزانه تا 56 روزگی بین سه تیمار متفاوت نبود و بطور متوسط 630 گرم در روز بود. مصرف استارتر به طور خطی کاهش یافت با افزایش مصرف شیر خشک. علاوه بر این، گوساله هایی که بستر کاه داشتند استارتر بیشتری خوردند و رشد بیشتری داشتند نسبت به بستر خاک اره ( 675 در مقابل 585 گرم در روز ). در مقابل، در آزمایش تابستان گوساله هایی که نرخ
بالاتری از جایگزینی شیر خوردند رشد بیشتری از آنهایی که 450 گرم در روز خوردند داشتند (495 در مقابل 450 گرم در روز تا 65 روزگی )، و مصرف استارتر بین تیمارها مشابه بود.
این مقایسه اثرات تنش گرمایی روی مادرها قبل از زایش را درنظر نمی گیرد، که نشان داده شده است بر گوساله ها تأثیر منفی می گذارد. در مطالعه ای، گوساله های متولد شده از مادرهای تحت تنش گرمایی در هنگام تولد 5.85 و در هنگام از شیر گرفتن 12.6 کیلو گرم وزن کمتر از گوساله های متولد شده از مادرها با سیستم سرمایشی داشتند. میانگین افزایش روزانه از بدو تولد تا از شیر گرفتن برای دو گروه از گوساله ها یکسان بود. اگر چه مطالعات دیگر نشان دادند که تنش گرمایی می تواند میزان IgG آغوز را کاهش دهد، اما در این مطالعه میزان IgG آغوز تحت تأثیر تنش گرمایی قرار نگرفت. با این حال، گوساله های تازه متولد شده از مادرهای تحت تنش در مقایسه با گوساله هایی که از گاوهای خنک شده به دنیا امده اند، انتقال غیر فعال ایمنی و مصونیت در سطح سلول را کاهش دادند. ارتباط بین انتقال غیر فعال موفقیت آمیز و بهبود عملکرد گوساله کاملاً ثابت شده است، بنابراین تأثیر بالقوه نقص در وضیت ایمنی بدن بر عملکرد گوساله در هوای گرم( صرف نظر از سطح تغذیه ) نباید فراموش شود.
باترکیب نتایج تحقیقات مربوط به تنش های دمایی محیط گوساله، به نظر می رسد عایق بندی با بستر و افزایش مصرف استارتر باعث می شود که گوساله ها بتوانند تنش سرمایی را جبران کنند، اما در هوای گرم مصرف استارتر کمتر است و برای حمایت از رشد مورد نیاز به جایگزین شیر اضافی نیاز است. بنابراین، منطقی به نظر می رسد که برنامه هایی که به طور معمول بیش از 450 گرم در روز از پودر یا 4 لیتر شیر تغذیه می کنند، بیشتر از شرایط نگهداری در محدوده وسیع تری از شرایط محیطی انرژی تأمین می کنند. علاوه بر این، به نظر می رسد تنش گرمایی از نظر محدود کردن متوسط افزایش وزن روزانه در گوساله های شیری، واقعاً بیشتر از تنش سرمایی موثر باشد.
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.