لمپی اسکین، نوعی بیماری ویروسی است که توسط خانواده پاکس ویریده و صرفا در گاو و گوساله و ندرتا در گاومیش رخ می دهد. گاو در هر سنی می تواند به این بیماری مبتلا شود. لمپی اسکین اکثرا در گاوداری هایی دیده می شود که تحت تاثیر شرایط آب و هوایی مساعد ، رطوبت بالا و وزش های باد شدید قرار دارند. رخداد بیماری نیز در آب و هوای گرم و مرطوب و فصول بارانی بیشتر صورت می گیرد. اکثرا در تابستان های مرطوب و ماه های پاییز که فعالیت پشه ها زیاد می شود، بروز بیماری نیز افزایش می یابد. لمپی اسکین تک گیر است اما می تواند همه گیر نیز باشد. واگیری 45-5% و مرگ و میر 10% در این بیماری قابل مشاهده است.
منابع ویروس:
پوست، ضایعات پوستی، بزاق، ترشحات چشم و بینی، شیر، منی، بافت ریه، طحال و گره های لنفاوی
انتشار بیماری:
از طریق حشرات گزنده مثل مگس ها، پشه ها، شپش ها صورت می گیرد. همینطور گوساله از طریق خوردن شیر از مادر آلوده مبتلا می شود، گاو بیمار از طریق بزاق خودمی تواند باعث آلودگی آبشخور مشترک مصرفی و انتقال به سایرین شود.
علائم بالینی:
در بیماری لمپی اسکین یک یا چندین مورد از موارد زیر دیده می شود و نیز علائم بالینی از نامشخص تا شدید متغیر است:
- برآمدگی های پوست و زخم پوست (ندول های دردناک) به تعداد چند عدد تا یکصد عدد نیز می تواند باشد که اندازه ای حدود 5-5/0 سانتی متر دارندو در هرجایی از پوست اعم از بینی، لثه ها، پستان، واژن، غلاف بیضه و… می توانند وجود داشته باشند ولی اکثرا در سر،گردن، پستان و پاها دیده می شود (ندول ها 3-1 هفته پس از ابتلای به ویروس ایجاد می شوند)
- تب 41 درجه سلسیوس و حتی بالاتر که به مدت یک هفته دوام دارد.
- تورم اندام یا اندام های حرکتی به همراه درد در این نواحی
- تورم عقده های لنفاوی
- ترشحات بینی که می تواند آبکی یا چرک غلیظ باشد و همینطور سیلان بزاق
- ریزش اشک از چشم ها و عفونت چشم ها و در نهایت کوری
- عفونت در مجاری هوایی ریوی و ایجاد پنومونی و سرفه
- عقیم شدن و ناباروری در گاو نر
- سقط جنین
علائم کالبدگشایی:
- مشاهده گره ها در بافت زیرجلدی و عضلات
- مشاهده حالت نکروزه و به رنگ صورتی مایل به خاکستری درون گره ها
- امکان مشاهده این گره ها در طول بینی، حلق، نای، نایژه، ریه، شکمبه، شیردان، قشر کلیه، بیضه ها و رحم نیز وجود دارد.
تشخیص:
تشخیص از طریق مشاهده علائم بالینی، ضایعات پوستی یا دهانی و در حیواناتی که دارای پوشش خارجی بلندی هستند، با ریختن آب به روی پوست برآمدگی ها مشخص می شود.
کنترل و پیشگیری:
کنترل و پیشگیری از بیماری، از طریق انجام واکسیناسیون، رعایت اصول قرنطینه برای دام مبتلا، کنترل جمعیت حشرات و پشه ها با سم پاشی مرتب آغل و محیط دامداری، استفاده از سموم حشره کش بر روی بدن حیوان باید صورت گیرد. نکته ی قابل توجه این است که یکبار ابتلای گاو و بهبودی پس از آن، ایمنیت مادام العمر را برای دام همراه خواهد داشت.
درمان:
بیماری درمان خاصی ندارد و مانند سایر بیماری های ویروسی درمان بصورت حمایتی و تقویتی انجام می گیرد:
- استفاده از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف به جهت جلوگیری از ایجاد عفونت های ثانویه متعاقب ویوس
- NSAID برای رفع التهاب و درد
- Vit AD3E به جهت تقویت سیستم ایمنی بدن حیوان
- Vit B.complex به جهت بهبود اشتهای حیوان